Tin tứcRồng rắn lên mây: Giá trị bản sắc và cách chơi cho...

Rồng rắn lên mây: Giá trị bản sắc và cách chơi cho người mới

Rồng rắn lên mây là một trong những trò chơi dân gian ra đời từ rất lâu và còn lưu giữ cho đến ngày nay. Trò chơi rèn luyện sự nhanh nhẹn, khéo léo cũng như phát huy được tinh thần đoàn kết, tôn trọng kỉ luật của những người tham gia. Vậy trò chơi này dành cho những đối tượng nào và chơi như thế nào giúp bạn nhanh thắng nhất. Những thông tin được chia sẻ dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu chi tiết hơn về trò chơi này.

Rồng rắn lên mây dành cho đối tượng nào?

Đây là trò chơi dân gian gắn liền với ký ức tuổi thơ của rất nhiều người, nhất là những đứa trẻ sinh ra, lớn lên ở vùng quê. Rồng rắn lên mây đòi hỏi sự nhanh nhẹn, khéo léo cùng tinh thần đoàn kết và khả năng đối đáp của những người tham gia. Trò chơi này còn liên quan đến nghi thức cầu mưa của người nông dân Việt Nam ta từ thời xưa. 

Ngày nay, trò chơi này được tổ chức phổ biến rất nhiều ở những lớp mẫu giáo và điều này giúp các em biết đến loại hình giải trí thú vị của dân tộc mình. Hay nó cũng được tổ chức ở những buổi họp mặt, gặp gỡ của các cơ quan đoàn thể với nhau nhưng có sự biến tấu để giúp trò chơi ngày càng vui nhộn hơn.

Rồng rắn lên mây - Trò chơi dân gian gắn liền với tuổi thơ
Rồng rắn lên mây – Trò chơi dân gian gắn liền với tuổi thơ

Kinh nghiệm chơi rồng rắn lên mây nhanh thắng

Dưới đây là một số kinh nghiệm hữu ích mà bạn cần nắm rõ để khi chơi rồng rắn nhanh thắng:

  • Phải có sự am hiểu về trò chơi này để khi bắt đầu tham gia không bị bỡ ngỡ.
  • Người dẫn đầu đoàn rồng rắn phải là người có sức khỏe tốt, dẫn dắt cả đoàn không bị đứt đuôi để người cuối cùng không bị bắt.
  • Cần phải xác định được nhiệm vụ của thầy thuốc và rồng rắn để bản thân không gặp khó khăn khi chơi.
  • Các thành viên trong đoàn rồng rắn cần có tinh thần tập thể, đoàn kết với nhau.
  • Cần phải học thuộc bài đồng giao để có thể đối đáp lưu loát.
  • Nên chọn vị trí giữa trong đoàn rồng rắn khi chơi. 

Giá trị bản sắc của rồng rắn lên mây

Giá trị bản sắc của trò chơi này được thể hiện thông qua những lĩnh vực dưới đây:

Giá trị đối với người chơi

Những người chơi có sự hiểu biết và đồng thuận với một kịch bản truyền thống được thừa nhận, trong đó cách chơi phải được tuân thủ. Đây vốn là truyền thông truyền lại từ xa xưa, khi mà ông cha ta đã từng chơi và hiện nay trẻ em học theo. Những bạn nhỏ lần đầu chơi dần sẽ biết và dần dần thành thục nếu không sẽ bị loại khỏi cuộc chơi.

Rồng rắn lên mây là trò chơi được tổ chức theo nhóm, có đội hình, được phân vai và tất cả những người tham gia sẽ thực hiện đúng vai của mình kết hợp với sự phối hợp của người khác. Người chơi ở đây sẽ được rèn luyện kĩ năng kết hợp và gắn kết với nhau trong dây rồng rắn và không để xảy ra tình trạng đứt dây, rã đám. 

Trong trò chơi, có người tìm bắt – thầy thuốc, có người cản trở – đầu bịn và có nhiều người di chuyển né tránh theo chuỗi – các con. Chính những hành động đó sẽ tạo cho người chơi sự nhanh nhẹn, khéo léo cùng một sức khỏe bền bỉ. Đây cũng được xem là kỹ năng sống cần thiết mà ai trong chúng ta cũng muốn hướng đến. 

Bài đồng dao trong trò chơi có giá trị khởi đầu và bắt nhịp cho cuộc chơi. Sở hữu ngôn từ nhiều hình ảnh, đối đáp rồng rắn lên mây đã góp phần rèn luyện thêm kỹ năng ngôn ngữ cho các trẻ nhỏ. Đặc biệt khi tham gia trẻ em sẽ có được sự hứng khởi cộng cảm, nhận thức được sự khác biệt để xác nhận nhân cách, tư cách khác biệt trong tập thể.

Trò chơi diễn ra dưới sự chứng kiến của rất nhiều người
Trò chơi diễn ra dưới sự chứng kiến của rất nhiều người

Giá trị đối với cộng đồng chứng kiến

Trò chơi diễn ra trong một không gian rộng lớn dưới sự chứng kiến của rất nhiều người. Và trong văn hóa dân gian, người xem cũng được quan niệm là người trọng cuộc, họ sẵn sàng nhắc nhở đồng thời can thiệp với mục đích không để trò chơi bị rã đám. Trong không gian trực tiếp đó, sự hứng khởi cộng đồng, trách nhiệm với người chơi và ưu – nhược điểm của từng người chơi sẽ được những người chứng kiến nhìn thấy và đưa ra biện pháp điều chỉnh phù hợp.

Bạn có thể tưởng tượng, nếu một không gian ở làng quê không có tiếng trẻ em nô đùa, gà gáy, chó sủa, tiếng chim hót nó sẽ trở nên trầm mặc, u buồn. Con người theo đó cũng trở nên mệt mỏi về tinh thần, thiếu niềm tin trong cuộc sống và có nhiều hạn chế về khả năng hoạt động, sáng tạo. Chính sự yêu thương trẻ em, yêu thương động vật đã mang đến sự sống động, náo nhiệt và cộng đồng cũng trở nên nhân hậu, giàu hy vọng hơn. 

Đối với những giá trị văn hóa lịch sử khác

Mỗi một trò chơi đều có những đóng góp nhất định cho văn hóa nhân loại bản sắc độc đáo của mình. Trò chơi Rồng rắn lên mây là đặc sắc văn hóa tinh thần Việt Nam có sự đóng góp cho nhân loại. 

Chúng ta cần có một nhân loại đa dạng văn hóa cũng như trái đất cần đa dạng sinh học và nó có liên quan đến cân bằng sinh thái, sinh quyển. Đa dạng văn hóa liên quan đến tinh thần, sự phát triển bền vững cho nên cho dù là sinh vật nhỏ bé cũng nên bảo vệ nguồn gen thì việc bảo vệ, giữ gìn một trò chơi dân gian là điều tất yếu.

Cách chơi rồng rắn lên mây cho người mới

Bạn là một người mới và có biết cách chơi như thế nào cho hợp lý, đúng cách. Dưới đây là hình thức chơi đơn giản nhất mà các bạn có thể tham khảo và vận dụng linh hoạt khi tham gia:

Trước khi bắt đầu

Trò chơi Rồng rắn lên mây có hai nhân vật chính đó là thầy thuốc và những người còn lại sẽ là rồng rắn. Một người đi đầu là người khỏe nhất để tránh làm ngã những người phía sau. Những thành viên phía sau sẽ nối với nhau để tạo thành một dãy các mắt xích liên kết chặt chẽ với nhau.

Bắt đầu trò chơi

Người đảm nhận nhân vật thầy thuốc sẽ được đứng yên tại chỗ rồi tiến hành giao lưu với đoàn rồng rắn thông qua bài đồng dao. Đoàn rồng rắn bám đuôi và thay phiên nhau trả lời câu hỏi của người thầy thuốc.

Bài đồng dao đó là: “Rồng rắn lên mây/Có cây lúc lắc/Có nhà hiển binh/Thầy thuốc có nhà hay không?” Khi hát đến chữ cuối cùng đoàn rồng rắn sẽ dừng lại trước mắt và hỏi thầy thuốc có nhà hay không. Để ý câu trả lời sau đó lại tiếp tục bài đồng dao:

  • Nếu thầy thuốc trả lời là “Không”: Thầy thuốc đi chợ hay bất kỳ một lý do nào đó thì đoàn rồng rắn tiếp tục hát cho đến khi thầy thuốc trả lời “Có”. Lúc này sẽ hát tiếp những đoạn sau của bài đồng dao. 
  • Khi thầy thuốc trả lời “Có”: Trong trường hợp này sẽ có một bài đồng dao giữa thầy thuốc và rồng rắn. Hai bên sẽ thay phiên nhau trả lời câu hỏi và đối phương đưa ra để cùng nhau đối đáp sao cho trùng khớp với nhau. 
Rồng rắn lên mây có hai nhân vật chính đó là thầy thuốc và rồng rắn
Rồng rắn lên mây có hai nhân vật chính đó là thầy thuốc và rồng rắn

Diễn biến của trò chơi rồng rắn lên mây

Trong quá trình chơi hai bên đoàn rồng rắn và thầy thuốc có thể linh động khi không nhất thiết phải trả lời theo thứ tự. Một trong hai bên có thể tùy ý ngắt quãng cho ngắn lời thoại cũng như làm cho bài đồng dao thêm sinh động và cuộc chơi phong phú. 

Khi đoàn rồng rắn hát đến câu “Tha hồ mà đuổi” phía thầy thuốc sẽ đuổi đoàn rồng rắn. Lúc này người đứng đầu sẽ bảo vệ đoạn đuôi phía sau và nhiệm vụ của thầy thuốc sẽ làm tất cả để chạm được vào khúc đuôi (chạm vào người cuối của đoàn).

Nếu như khúc đuôi (người đứng cuối cùng) bị thầy thuốc bắt được thì ngay lập tức người đó sẽ bị loại khỏi cuộc chơi. Hoặc trong quá trình đuổi người nào bị đứt ra khỏi đoàn cũng được xem như là thua cuộc và bị loại ra khỏi cuộc chơi.

Những lượt chơi tiếp theo

Rồng rắn lên mây là trò chơi không có sự kết thúc ngay lập tức mà sẽ được bắt đầu lượt chơi mới không có những người vừa bị loại. Trò này chỉ thật sự kết thúc cho đến khi chỉ còn một người chơi trong đoàn rồng rắn với người thầy thuốc. Vậy nên các bạn không nên để mình bị thua cuộc sớm nếu như vẫn muốn chơi đến cùng với thầy thuốc cũng như thưởng thức bài đồng dao hấp dẫn.

Trò chơi kết thúc chỉ còn lại một người chơi và thầy thuốc
Trò chơi kết thúc chỉ còn lại một người chơi và thầy thuốc

Điểm thú vị của trò chơi rồng rắn lên mây

Những điểm thú vị của trò chơi này đó chính là những người cùng chơi đã hình thành cho mình nhiều kỹ năng rất tốt:

Sự đoàn kết: Nếu bạn không muốn bị đứt với mọi người thì sự gắn kết được xem là điều kiện cần thiết đầu tiên. Tất cả những người chơi tham gia cần có sự phối hợp với nhau chính xác nếu không sẽ bị loại khỏi cuộc chơi.

Biết nhập vai: Tham gia bạn cần phải có sự hiểu biết về trò chơi này của người xưa bởi nó được thừa nhận. Rồng rắn lên mây được phân thành hai vai chính (thầy thuốc và rồng rắn), nếu không muốn bị loại ra khỏi cuộc chơi sớm bạn cần phải trang bị cho mình cách chơi hữu ích.

Sự nhanh nhẹn: Đối với trò chơi này, những người trong đoàn rồng rắn phải thật nhanh nhẹn bảo vệ nhau để làm sao cho người cuối cùng tránh được thầy thuốc. Sự nhanh nhẹn, hoạt bát, linh hoạt và sức khỏe tốt cần được phát huy một cách tối đa khi tham gia.

Ngôn ngữ: Bài đồng dao trong trò chơi này có những vần điệu dễ nghe, ngôn từ nhiều hình ảnh và đi theo hướng giả tưởng đối đáp. Chính vì vậy việc luyện mới cũng như phát âm khi tham gia cũng mang đến nhiều điều thú vị, cuốn hút người chơi.

Chơi rồng rắn hình thành nên nhiều kỹ năng tốt
Chơi rồng rắn hình thành nên nhiều kỹ năng tốt

Kết luận

Thông tin bài viết đã giúp các bạn hiểu rõ hơn nhiều về rồng rắn lên mây. Đây là trò chơi dân gian đề cao sự nhanh nhẹn, khéo léo và gắn kết tất cả người chơi lại với nhau. Mong rằng những điều chia sẻ trên đã góp phần mang đến cho bạn nhiều kiến thức hữu ích đối với các trò chơi dân gian của nước ta hiện nay.

XEM NHIỀU NHẤT